Eski TBMM Lideri Hüsamettin Cindoruk, emekli amirallerin yayınladığı bildiri hakkında “Toplu olarak fikir açıklamak söz özgürlüğünün içinde. Anayasa’nın vermiş olduğu bir hakkı kullanma hadisesidir. Montrö’ye sadakat benim için de sizin için de amiraller için de bir itimat ve ahlak borcu, orada söylediklerine kimse itiraz edebilir mi?” dedi.
Cindoruk, emekli amirallerin Montrö Boğazlar Sözleşmesi’yle ilgili yayınladığı bildiriyi RS FM’de Ali Çağatay’la Seyir Hali programında yorumladı.
“MESELE ÇOK AÇIK”
Cindoruk, bildirinin hukuksal açıdan hata teşkil etmediğini “Hukuk açısından baktığınız vakit sıkıntı çok açık. Anayasamızın 26. Unsuru ‘Herkes niyet ve kanaatlerini tek başına yahut toplu olarak açıklama hakkına sahiptir’ diyor. Yani toplu olarak fikir açıklamak söz özgürlüğünün içinde. Bu amiraller pahalı beşerler, yıllarını siyasetin dışında askerlik hizmetinde vermişler. Toplu olarak bir açıklama yaptılar. Bu bir hata oluşturmaz. Anayasa’nın vermiş olduğu bir hakkı kullanma hadisesidir” diye tabir etti.
‘MONTRÖ, LOZAN’I TAMAMLAYAN TÜRKİYE CUMHURİYETİ İÇİN BİR BAŞARIDIR’
Montrö’nün Türkiye için bir muvaffakiyet olduğunu vurgulayan Cindoruk, antlaşmanın Türkiye için kıymetini ve amirallerin bildirisindeki kanaatleri kıymetlendirdi:
“Metinde bir kabahat var mı? O vakit metine bir bakmamız gerekiyor. Birinci kısmında çok hassas oldukları Montrö Antlaşması’nı savunuyorlar. Montrö Antlaşması’nı savunurken söyledikleri münasebetlerin hepsi sizin, benim, toplumun, Cumhuriyet’e sadık olan vatandaşlarımızın ortak niyetidir. Montrö, Lozan’ı tamamlayan Türkiye Cumhuriyeti için bir muvaffakiyettir. Marmara denizine dahi hükümran olmadığımız bir periyotta Türkiye için çok kıymetli bir hadise. Düşünün ki Türkiye’nin dört tane denize kıyısı var. Bir deniz merkezi Türkiye, deniz devletidir. O deniz devletine Montrö, kabotaj hakkını getiriyor ve getirirken de inisiyatifi Türkiye’ye bırakıyor.”
‘MONTRÖ’YE SADAKAT BİR İNANÇ VE AHLAK BORCU’
Cindoruk “Gençliğimden biliyorum ve çok yeterli hatırlıyorum. Adım adım bahriye, Marmara Denizi’ne çıktı. Karadeniz’e, Kabakoz’a çıktı. Marmaris’e indi. Elhasıl Montrö’nün getirdiği imkanlarla Türk Donanması Haliç’teki o köhnemiş halinden çıktı. Çağdaş donanma haline geldi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bir deniz devleti oluşunu ortaya çıkardı. Montrö’ye sadakat benim için de sizin için de amiraller için de bir inanç ve ahlak borcu o yüzden orada söylediklerine kimse itiraz edebilir mi? Edemez. Söylediklerinin hepsini doğruluyorum ve onlara katılıyorum” tabirlerini kullandı.
‘DARBELERE KARŞI DENİZCİLERDE HASSASİYET VARDIR’
Cindoruk, tarihte Türk Deniz Kuvvetleri’nin darbelere karşı duruşu konusunda “Türk Deniz Kuvvetleri 1960’dan beri takibimizde olan bir kuvvettir. Türkiye Cumhuriyeti’nde son 60 yılda darbelerin hepsinde mağdurum. Külfete düştüm fakat şunu söyleyeyim: O darbeleri yapanlar Ankara’da tanklarla, Hava Kuvvetleri’nin uçaklarıyla gezdiler ancak Ankara’da denizaltı görmedim. Denizciler hep sakıncalı davranmışlardır. Darbelere karşı denizcilerde hassasiyet vardır zira çok denize açılmış ufukları daha geniş askerlerdir. Dikkat ederseniz muazzafından yahut emeklisinden bugüne kadar bu türlü bir hadise zuhur etmemiştir. Bu bakımdan ben bu hassasiyetin gösterilmesini anlayamadım” dedi.
‘BEN BU TELAŞI ANLAYAMADIM’
Cindoruk, bildiriye karşı hükümet ‘alınganlık göstermese’ geçtiğimiz yıl yayınlanan emekli büyükelçilerin bildirisi üzere karşılanacağını söyledi:
“Bir bildiri yayınlamışlar. Emekli asker veyahut amiral olmaları onlara bir imtiyaz değil, bir cürüm da bulaştırmaz. Vatandaşlık haklarını kullanmışlar. Tek başlarına söylediklerini toplu olarak söylemişler. Ben bu telaşı anlayamadım. Birileri güya asker darbe yapacakmış duygusu içinde istasyonda elinde çiçek darbeyi bekliyor. Darbe yapacak diye amirallerin bildirisini ele alıp Türkiye’yi bir kaosa sürüklüyor. Hükümet bunu olgunlukla karşılasaydı ve soruşturmalara vesairelere girişmeseydi bu büyükelçilerin ve eski milletvekillerinin yaptığı yayın üzere kalırdı. Hükümet çomak soktu bu işe. Alınganlık gösterdi ve bunu anlamakta zorluk çekiyorum.”
‘ASKERİN DEVLETİMİZE SAHİPLİK HİSSİNİN DARBECİLİK OLARAK ALGILANMASI YANLIŞTIR’
Türkiye’de darbeler devrinin sona erdiğini belirten Cindoruk “Türkiye darbeler devrini kapatmıştır. Amiraller de darbe yapamazlar. Türkiye’nin ulu gururlu ordusu da darbe yapmaz lakin darbeyi Türkiye’de siviller yaptı. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu iradesi olan parlamentoya dayalı demokrasiyi bıraktılar, Cumhurbaşkanlığı sistemi diye bir sisteme geçtiler. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş evresinde hepimizin hissesi var. Askerin hissesi var, sivillerin var hatta dini örgütlerin, cemaatlerin hissesi var. Bir olgun devlet kuruldu, Türkiye Cumhuriyeti. Bu devleti kurarken ordunun büyük katkısı oldu, elbet. Silahlı Kuvvetleri başarısıyla düşman hudutlarımızdan çıkarıldı. Ulusal Misak sonları ortaya kondu. Askerin devletimize sahiplik hissini ebediyen darbecilik duygusu olarak algılanması yanlıştır. Bunu darbeleri çok yeterli takip etmiş bir vatandaş olarak söylüyorum” diye konuştu.
‘DEĞERLİ AMİRALLERİMİZ BİR TELEFONLA İSTEDİĞİNİZ YERE GELİR SÖZ VERİRLER, GÖZALTILAR YANLIŞ’
Cindoruk “Türk ordusunun çok gururlu amiralleri, bunların büyük bir kısmı geçmişte siyasi tarihimizin değil askeri tarihimizin geçmiş adamları. Yaşlarıma yakın beşerler, bunları polisle karşı karşıya getirmek çok yanlıştır. Bir devletin silahlı kuvvetleri polis gücüyle karşı karşıya getirilmez. Yargıyla silahlı kuvvetlerimiz tehdit edilmez. Sivil yargı içerisinde kalmalıdır. Askeri yargı ortadan kaldırıldığında bu ıstırap ortaya çıktı. Ben çok üzüldüm. Bu bedelli amirallerimiz bir telefonla istediğiniz yere gelir söz verirler. Savcı amiralleri sorguya çekmek istiyorsa elinde imkanlar vardır. Gözaltına almaları katiyetle yanlış buluyorum. Bu türlü bir şey duymuş değilim bu güne kadar” dedi.
Cindoruk “Yaşayanlar içinde benim kadar darbelerin uğraştığı adam yok. Yıllar içerisinde siyasi yasaklar kondu, dört partim kapatıldı lakin ben burada dimdik ayakta bir şey söylüyorum. Türk Ordusu gururludur. Türk amiralleri onurludur. Türk Deniz Kuvvetleri onurludur. Mavi Vatan gururludur. Bu erdemi paylaşan yalnızca ordumuzun mensupları değil, biz siviller de paylaşıyoruz. İçte ve dışta Montrö’yü tartışılır hale getirirseniz buna tepki gösteren yalnızca amiraller değil biz sivil amirallerde karşı çıkarız. Ben Yassıada’da avukatlık yapmış biri olarak şunu söylüyorum: Sakın orduyu tahrik etmeyin, aklında bunu düşünmesin. Türkiye Cumhuriyeti için çok yanlış bir hadisedir. Ne kadar alınganlarmış! Buyruğunda taka dahi bulundurmayan kumandandan korkar mı devletimiz? Devletin korkmasından hep ben korkmuşumdur” diye ekledi.
