İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Yenidoğan Ağır Bakım Uzmanı Doç. Dr. Şenol Bozdağ, Kln.Psk. Melis Ünlü yeni doğum yapan annelerin emzirme periyodunda mamaya başlamasına ait merak edilenleri anlattı.
Bozdağ’ın açıklamaları şöyle:
Doğumun akabinde süt gelmese bile bebeği emzirmeye devam etmeli miyim?
Mümkünse birinci yarım saatte, en geç ise 1 saat içinde emzirilmelidir. Zira daha sonra bebek uykuya dalmak isteyecek ve bebeği uyandırmak zorlaşacaktır. Bebekler birinci günlerde 2-3 saatte bir emzirilmesi gerekir. Uykusu 3-4 saatti geçerse, uyandırılıp emzirilmelidir. 2-3 haftalıktan sonra kendisi açlığı hissedeceğinden uyanıp emmek isteyecektir.
Sütüm yetmiyor tasası ile mamaya başlamak ne kadar yanlışsız?
Bebeğe hakikat durum verilip emzirilmesi sağlandığı surece, anne sütünün gelmemesi diye bir durum olmaz. Lakin doğum sonrası dertli annelerde, bebeğin aç kalma korkusu nedeniyle mamayla besleme eğilimi ortaya çıkabilir. Bu nedenle annenin desteklenmesi, emzirme danışmanlarının anneye emzirmeyle ilgili eğitimi ve ruhsal takviyenin sağlanması çok kıymetli.
Emzirme devrinde yaşanan gerilimin anne sütü üzerinde nasıl tesirleri var?
Bebeğin anneyi emmeye başlamasıyla oksitosin denen hormonun uyarılması artar. Bebeğini gören ve onunla tensel temasta bulunan rahat, huzurlu ve memnun olan annelerde prolaktin salınımı daha fazladır. Prolaktin salınımı ile süt üretimi ve salgılanmasında artış olur. Dolayısı ile bebeğe yanlışsız konum verilip, emzirtilmesi sağlandığı surece anne sütünün gelmemesi diye bir durum kelam konusu değildir. Fakat doğum sonrası dertli annelerde, bebeği besleyememe ve bebeğinin aç kalma korkusu nedeniyle, mamayla besleme eğilimi ortaya çıkabilir.
Doğum sonrası korku ve gerilim annede gerilim hormonlarını ve bilhassa adrenerjik sistemi aktive ederek, prolaktin ve oksitosin üzere hormonların salınımı baskılayarak süt imali ve salgılanmasında azalmaya sebep olur. Bunu için öncelikle annenin yakınında olan bireylerin (özellikle eşinin) anneyi desteklemesi ve emzirme danışmanlarının anneye emzirme ile ilgili eğitimi ve ruhsal dayanak sağlanması, çok kıymetlidir.
Bu devirde bilhassa yakın aile üyelerinin baskısı ile nasıl başa çıkmak gerekir?
Anneler yalnızca sütün besin bedeli ve bebeğinizin karnını doyurup beslenip gelişmesi bakımından değil, ruhsal açıdan da bebeği emzirmek değerlidir. Emziren anne psikolojisi, her bayanda farklılık göstermekle birlikte bebeğini sütle beslediği bu periyodun en kıymetli faktörlerinden birini oluşturmaktadır. Etraftan Gelebilecek Emzirmeye Yönelik Sorulara Takılmamamız gerekir . Birçok annenin emzirme sürecinde huzursuzlanmasına ve endişelenmesine neden olan şeylerin başında etraftan gelen rahatsız edici sorular ve yorumlar gelmektedir. Yakınlarınızdan yahut aile büyüklerinizden, birçok vakit sizi bilgilendirmek ve yönlendirmek gayesiyle söylenen kelamlar, kendinizi baskı altında hissetmenize ve bebeğinize yetemediğinizi düşünmenize neden olabilmektedir. Nasıl emzireceğinizi, ne yemeniz gerektiğini, ne yememeniz gerektiğini anlatan şahıslar kesinlikle olacaktır. Bu durum sizi bunaltabilir; lakin her şeyden evvel bu şahısların, sizin ve bebeğinizin güzelliği için konuştuklarını hatırlayıp kendinizi gerilime sokmamaya çalışmalısınız.
Size yardımcı olmaya çalışanlar olabileceği üzere, meraklı ve evhamlı insanların da etrafınızda bulunması mümkündür;
Sütünüzün bebeğe kâfi gelmediği ve onu doyurmadığını,
Bebeğinizi güzel emziremediğinizi,
Sütünüzün bebeğinize yeterli gelmediğini,
Bebeğinizi emzirip emzirmediğinizi soranlar yahut anlatanlar da olacaktır.
Emziren anne psikolojisi üzerinde yaralar açmaya müsait bu sorulara ve telaffuzlara aldırış etmeden bebeğinizi emzirmenin tadını çıkarmaya çalışın.
Unutmayın; siz keyifli ve memnun olursanız, minik bebeğiniz de bunu hissedecektir. Burada hatırlanması gereken, her annenin sütü gelir. Tabiat bayanları buna nazaran en âlâ formda programlamıştır. Anneler birinci günlerde çeşitli nedenlerle gerginlik, dert ve güvensizlik yaşayabiliyor ve bunun çok doğal bir süreç olduğunu kendinize daima hatırlatmanız değerli bir konudur. Bu durumda sütün azalmasına, bebeğin emmeyi reddetmesine, isteksizlik göstermesine hatta karşılıklı bir güç savaşına, öfkeye yol açabiliyor bununla baş edebileceğinizin itimadında olun. Bu mühlet uzarsa sağlıklı ve inançlı bir anne – bebeki lişkisinin tekrar sağlanması için bir uzmandan yardım alınmasında yarar vardır. Bu devirde kurulan sağlıklı, inançlı anne – bebek bağlantısı tıpkı vakitte bebeğin gelecekteki ilgilerinde de belirleyici rol oynadığından anne – baba tarafından dikkate alınmalıdır. Yavrunuzu en âlâ biçimde emzirmek istiyorsanız, önceliğiniz moralinizin yüksek olmasını sağlamak olmalıdır
