Avrupa Komitesi’nin birinci bayan lideri Ursula von der Leyen Pazartesi günü Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada Türkiye ziyareti sırasında yaşanan “sandalye gafına” de değindi, bayan olmasaydı bu türlü bir olay yaşanmayacağını söyledi.
6 Nisan günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmeleri sırasında AB Kurulu Lideri Charles Michel’e eşit sandalye verilmiş lakin tıpkı statüdeki von der Leyen, öbür tek sandalye konmadığı için, Dışişleri Bakanı ile tıpkı statüye denk düşen sofada oturmak zorunda kalmıştı.
Bu olaydan sonra Türkiye kadar, verilen koltuğa sorgulamadan oturuveren AB Kurulu Lideri Charles Michel de tenkitlere gaye olmuştu.
Tenkitler üzerine açıklama yapan Türkiye’den Dışişleri Mevlüt Çavuşoğlu, oturma nizamının AB’den gelen taleplere nazaran hazırlandığını söyleyerek sorumlunun AB diplomatları olduğuna işaret etmişti.
Verilen tek sandalyeye tereddütsüz oturan Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel de daha sonra özür dilemişti.
“OLAYIN KÖKÜNDE CİNSİYETÇİLİK YATIYOR”
Lakin Avrupa Kurulu Lideri von der Leyen dün Avrupa Parlamentosu’ndaki konuşmasında, olayın kökünde cinsiyetçiliğin yattığını söyledi.
62 yaşındaki von der Leyen, bu olayda neden Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel’den farklı muamele gördüğünü açıklayacak öbür rastgele bir sebep bulunmadığını söyledi.
“Ben Avrupa Komitesi Lideri olan birinci bayanım ve Avrupa Komitesi Başkanı’yım. İki hafta evvel Türkiye’yi ziyaret ederken de buna uygun muamele görmeyi beklerdim, ancak bu türlü olmadı” dedi.
“Avrupa Birliği Müktesebatı’nda bana yapılan muameleyi haklı çıkaracak hiç bir şey bulamadım. Hasebiyle şu sonuca vardım: Bu olay, bayan olduğum için yaşandı. Şayet ekip elbise ve kravat takıyor olsaydım olacak mıydı? Daha evvelki görüşmelerde hiç sandalye eksikliği görmedim. Fakat tekrar söylüyorum, bu fotoğrafların hiç birinde bayan da yoktu” diye sürdürdü.

GÖRÜŞMEDE NELER YAŞANMIŞTI?
Ziyaret AB ile Türkiye bağlantılarındaki gerginlikleri gidermek maksadıyla planlanmıştı. Ursula von der Leyen ve Charles Michel, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı sarayında ziyarete gittiler.
Lakin selamlaşıldıktan sonra sıra oturmaya geldiğinde ana görüşmeciler için yalnızca iki sandalye bulunduğu görüldü. Michel ve Erdoğan Osmanlı üslubu, kenarları altın kaplamalı sandalyelere oturdu, Komite Lideri von der Leyen ayakta kaldı.
Sonradan toplumsal medyada da yayılan manzaralarda ayakta kalan von der Leyen’in şaşkınlığı açıkça görülüyor ve sesli bir formda “ehem” diye öksürdüğü duyuluyor.
Sonunda von der Leyen kenarda ve daha uzakta kalan, Türkiye Dışişleri Bakanı’nın karşısına düşen kanepeye oturdu.
Olaydan sonra 2017’de Brüksel’de yaşanan bir görüşmeyle kıyaslamalar yapıldı. O görüşmede Avrupa Komitesi ve Kurulu’nun o sıradaki liderleri, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanındaki iki eşit sandalyede oturmuştu.
İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NE DE DEĞİNDİ
Ursula von der Leyen, Avrupa Parlamentosu’ndaki konuşmasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ya da Kurul Lideri Michel’i açıkça suçlamadı.
Ancak “bir bayan ve bir Avrupalı” olarak “incindiğini ve yalnız bırakıldığını” tabir etti.
“Çünkü bu oturma nizamı ya da protokol sıkıntısı değil. Bu direkt kim olduğumuzla ilgili bir husus. Birlik’in temsil ettiği değerlerimizle ilgili. Bu, bayanlara eşit muamele etmekte daha ne kadar büyük ara almamız gerektiğini gösteriyor” diye konuştu.
AB Kurulu Lideri konuşmasında Türkiye’nin 2011 yılında İstanbul’da varılan ve bayanların şiddetten korunmasında devlete sorumluluk ve misyonlar yükleyen İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesinden “derin telaş duyduğunu” da söyledi.
Von der Leyen, bayanları şiddetten muhafazanın AB’nin yürütme organı Komite için öncelik olmayı sürdüreceğini de kelamlarına ekledi.
Birebir parlamento oturumunda konuşan Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel ise “Sandalye gafı” konusunda bir kere daha özür diledi ve bunun bir çok bayanı incittiğini anladığını söyledi.
Michel ayrıyeten Türkiye ile derin ekonomik bağların çok güç olduğunu zira Türkiye’de kadınlarınkiler de dahil temel insan haklarının gerilediğini kaydetti.