CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, Rize’nin İkizdere ilçesinde günlerce tabiat nöbeti tutarak İşkencedere Vadisi’nde açılmak istenen taş ocağının telafisi imkansız ziyanlara yol açacağı ikazında bulunan ve faaliyetlerin yasal düzenlemelere, anayasaya, milletlerarası kontratlara alışılmamış biçimde yürütüldüğünü belirti.
Tanal, yabancı maden şirketlerin ağır ilgi gösterdiği, stratejik ehemmiyetteki diyatomit madeniyle ünlü Çankırı Orta’da ÇED raporuna ters biçimde, müsaade verilen alanın dışına çıkılarak maden arama, çıkarma ve işletme faaliyetleri yürütüldüğü, kamu vazifelilerinin de bu duruma göz yumduğu tezlerin ele aldı. Tanal, bu kapsamda Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e soru önergesi yöneltmişti.
BAKAN DÖNMEZ: MADEN ŞİRKETİ MÜSAADE ALANI DIŞINA ÇIKTI
CHP’li vekil Mahmut Tanal’ın önergesini yanıtlayan Bakan Dönmez, Çankırı’nın Orta ilçesindeki tabiat tahribatını doğruladı.
Orta ilçesinde biri yabancı ortaklı, yürürlükte olan 28 ruhsat alanı bulunduğunu belirten Dönmez, kelam konusu ruhsat alanlarından bir adedinde işletme müsaadesi dışında üretim faaliyetlerinde bulunulduğunun tespit edildiğini açıkladı. Kelam konusu maden şirketine idari para cezası uygulandığını lisana getiren Dönmez, işletme müsaade alanı dışındaki faaliyetlere müsaade edilmemesi istikametinde Çankırı Valiliği’nin uyarıldığını söz etti. Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Dönmez, başka ruhsatlarla ilgili ÇED istikametinden ayrıca bir ihlal tespit edilmediğini savundu.
ÇIKARILAN MADEN ÖLÇÜSÜ
Çankırı ili Orta bölgesinde kalker, linyit, mermer, diyatomit, perlit ve feldispat işletme müsaadeli ruhsat alanları mevcut olduğunu kaydeden Dönmez, diyatomit madeninin 2019 yılı üretim ölçüsünün 71.301.420 ton, perlit madeninin üretim ölçüsünün 18.127.890 ton ve öbür taşların üretim ölçüsünün 1.430.000 ton olduğunu anlattı. Dönmez, 2020 yılı üretim ölçülerinin şimdi MAPEG’e beyan edilmediğini aktardı.
“ŞİRKETLER TAMAMINI DA ÖDEMİYOR”
Çankırı Orta ilçe sonları içerisinde ruhsat alanlarından üretilen madenler için 2018 yılında tahakkuk eden devlet hakkı toplamının 503.011,21 TL olduğunu belirten Dönmez, tahsilat toplamının 386.443,11 TL olduğunu bildirdi. 2019 yılı devlet hakkı tahakkuk ölçüsünün ise 554.050,59 TL olduğunu lisana getiren Dönmez, tahsilat toplamının 321.160,59 TL’de kaldığını vurguladı.
Bakan Dönmez, maden şirketlerinden tahsil edilmeyen devlet hakkı ölçüleri konusunda gereğinin yapılması için Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bildirimde bulunulduğunu açıkladı.
