1986’da yaşanan Çernobil nükleer felaketinde açığa çıkan radyasyondan etkilenenlerin sonradan dünyaya gelen çocuklarında DNA hasarının görülmediği ortaya çıktı.
Science isimli mecmuada yayınlanan araştırmada, felaketten sonra gebe kalan bayanların 1987-2002 yılları ortasında dünyaya gelen çocuklarından alınan genetik materyal incelendi.
Çalışmanın sonucuna nazaran, ailelerinin maruz kaldığı radyasyondan kaynaklı mutasyonların çocuklara aktarılmadığı belirlendi.
26 Nisan 1986’da, o devir Sovyetler Birliği’ne bağlı olan Ukrayna’nın başşehri Kiev’in 130 kilometre kuzeyindeki Çernobil kenti, insanlık tarihinin en müthiş felaketlerinden birine sahne olmuştu.
Pripyat kenti yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali’nin dördüncü reaktöründe yaşanan patlama sonucu etrafa, 1945’te Hiroşima’ya atılan atom bombasının 50 katına eşit ölçüde radyasyon yayıldı.
İştirakçiler, o periyot nükleer felaketin yarattığı radyoaktif enkazı temizleyen ve “likidatör” ismi verilen şahısların çocuklarından seçildi. Temizleme çalışmalarına yüz binlerce kişi katılmış ve bu şahıslar de ağır radyasyona maruz kalmıştı.
Imperial College London’dan Prof. Gerry Thomas, yıllar süren kanser biyolojisi çalışmalarında özel olarak radyasyon kaynaklı tümörlere odaklanıyor.
Thomas, sonuçları açıklanan çalışmanın, “İnsanlar yüksek dozda radyasyona maruz kalsalar bile gelecekteki çocuklarının bundan etkilenmediğini gösteren birinci çalışma” olduğunu kaydetti.
BBCPripyat’ta felaketten evvel 50 bin kişi yaşıyordu.Araştırmada yer alan Dr. Stephen Chanock da çalışmada ailelerin tüm bireylerinin DNA’larının kullanıldığını, hasebiyle anne, baba ve çocuğun genetik özelliklerinin bütün olarak karşılaştırıldığını kaydetti.
Araştırmada, yumurta ya da sperm hücresinde rastgele meydana gelen yeni DNA mutasyonlarına bakıldı. Chanock, araştırmanın prosedürüyle ilgili şunları söyledi:
“Bu çalışmada, felaket sırasında ana rahminde olan çocukları değil, sonradan gebe kalan annelerin çocuklarına odaklandık ve ‘novo mutasyon’ yaşanıp yaşanmadığına baktık.
“Anne, baba ve çocuğun gen haritasını inceledik. Ebeveynlerin maruz kaldığı radyasyona dayanan yeni mutasyon yaşanıp yaşanmadığını görmek için ek 9 ay harcadık. Hiçbir şey bulamadık.”
Bilim beşerlerine nazaran bunun manası, radyasyona maruz kalan ebeveynlerin daha sonradan dünyaya gelen çocuklarında radyasyon tesirlerinin ortaya çıkmadığı.
Prof. Thomas BBC’ye yaptığı açıklamada, “Nagazaki ve Hiroşima’daki atom bombalarının akabinde birçok kişi çocuk sahibi olmaktan korkmuştu. Fukuşima kazasında da birebir şeyi gördük zira beşerler çocuklarının da radyasyon tesirleriyle doğacağını düşündü. Bu çok üzücü. Şayet bu türlü bir tesirin olmadığı gösterilirse bu kaygıyı hafifletebiliriz” dedi.
BBCÇernobil sonrası boşaltılan alanlarda hala hayatını sürdürenler olduğu biliniyor.Çernobil sonrası yaklaşık 5 bin tiroid kanseri hadisesi görüldü ve bunların büyük çoğunluğu tedavi edildi. Felaketin yaşandığı periyotta bölge genelinde satılan süte radyasyon bulaşmasının engellenememesi, çok sayıda çocuğun radyasyondan etkilenmesine neden olmuştu. Yüksek dozda radyoaktif iyota maruz kalan çocuklar tedaviye alınmıştı.
Prof. Thomas, Çernobil’le irtibatlı bir öteki araştırma yürüterek, nükleer felaketin sıklıkla neden olduğu tiroid kanserini mercek altına aldı.
BBCÇernobil nükleer santralinin etrafındaki 4 bin kilometrekarelik alan boşaltıldı.Prof. Thomas, “Çernobil radyasyonunun neden olduğu tiroid kanseriyle öteki tiroid kanserleri ortasında bir fark olmadığını tespit ettik. Yani Çernobil’in neden olduğu kanser, tedavi edilemeyen ‘daha kötü’ bir kanser tipi değil ve öbür olaylarla tıpkı formda tedavi edilebiliyor” açıklamasını yaptı.
- Çernobil nükleer felaketi: 34 yıl evvel neler yaşandı, riskler sürüyor mu?
- Çernobil yangını: Radyasyon ölçüsü arttı mı, risk ne kadar büyük?
- Çernobil felaketi: ‘Gerçekte neler yaşandığını yeni öğrendim’
