Yeni bir araştırmaya nazaran dedikodu yapmak, bireylerin etrafındakilere daha bağlı hissetmesini ve hatta daha düzgün münasebetler kurmasını sağlayabilir.
Independent Türkçe’nin derlediği habere nazaran, hakemli bilimsel mecmua Current Biology’de yayımlanan araştırmanın arkasındaki nörobilimciler, “Başkaları hakkında üçüncü bir tarafla sohbet etmek ve onların tecrübelerini öğrenmek, toplumsal kontakların sağlamlaştırılmasını ve zihnin genişletilmesini sağlıyor” tabirlerini kullandı.
ABD’deki Dartmouth College’dan Eshin Jolly ve Luke Chang liderliğindeki araştırma takımı, insanların neden dedikodu yaptığını ve bunun insan etkileşiminde nasıl bir fonksiyon gördüğünü öğrenmek istedi.
Bu nedenle iştirakçilerin çevrimiçi bir oyun oynadığı deney düzeneği hazırlandı.
Kelam konusu deney düzeneğinde iştirakçiler, 6 kişilik kümeler halinde 10 çeşit oyun oynadı. Her cinste 10 dolar verilen oyunculara, parayı kendilerine saklama yahut paranın 1,5’la çarpılarak oyuncular ortasında eşit bölündüğü bir küme fonuna yatırma seçeneği sunuldu.
Oyun, bencil ve işbirlikçi davranış ortasında doğal bir tansiyon yaratıyordu. Üstelik kimi durumlarda bilgi alışverişi de kısıtlandı ve iştirakçiler sırf kendi kümelerindeki birkaç oyuncunun seçimlerini görebildi.
Jolly, bu deney düzeneğini “İlham kaynağımız, bir topluluğun üyesiyken öteki toplulukların tüm üyelerinin hareketlerinden etkilendiğiniz lakin onları direkt gözlemleyemediğiniz, gerçek hayattakine misal bir senaryo yaratmaktı” diye açıkladı.
Buradan hareketle araştırmacılar, birtakım oyunlarda bireylerin kendi kümelerindeki öbür bir oyuncuyla özel olarak sohbet edebilmesini sağladı. Bu da oyuncuların, başkalarının davranışları hakkında partnerlerine bilgi aktarmalarına, yani kabaca “dedikodu” yapmalarına imkan tanıyordu.
Deneylerin sonunda oyuncular her bir oyuncuyla oyunu tekrar oynamaya istekli olduklarını söyledi. Araştırmacılara nazaran bu, dedikodunun çeşitli toplumsal fonksiyonları olan “zengin, çok istikametli bir iletişim” olduğunu gösteriyor.
Öte yandan araştırmacıların “işlevli” bulduğu dedikodu çeşidi, kabaca birileri hakkında söylenti yaymaktan farklıydı. Araştırmacılar, temelsiz söylentileri yaymanın bağları güzelleştirmediğini, “sadece yanlışsız cinsten dedikoduların işe yaradığını” belirtti.
Araştırmacıların kelam konusu deneyde ele aldığı çeşit; arkadaşların ve meslektaşların sıklıkla ortak bağlar bulduğu, ittifaklar kurduğu, ferdî bilgi alışverişinde bulunduğu ve fikir birliği oluşturmak için oburlarının davranışlarını tartıştığı bir senaryoydu.
Dedikoduyu “genellikle yanlış anlaşılan karmaşık bir irtibat biçimi” diye niteleyen Jolly, bu tıp dedikodunun tesirini şöyle aktardı:
“Dedikodu faydalı olabilir zira insanların oburlarının tecrübeleriyle öğrenmesine yardımcı olurken, öbür yandan da birbirlerine daha yakın olmalarını sağlar.”
Yeni bir araştırmaya nazaran dedikodu yapmak, bireylerin etrafındakilere daha bağlı hissetmesini ve hatta daha düzgün münasebetler kurmasını sağlayabilir.
Independent Türkçe’nin derlediği habere nazaran, hakemli bilimsel mecmua Current Biology’de yayımlanan araştırmanın arkasındaki nörobilimciler, “Başkaları hakkında üçüncü bir tarafla sohbet etmek ve onların tecrübelerini öğrenmek, toplumsal kontakların sağlamlaştırılmasını ve zihnin genişletilmesini sağlıyor” tabirlerini kullandı.
ABD’deki Dartmouth College’dan Eshin Jolly ve Luke Chang liderliğindeki araştırma takımı, insanların neden dedikodu yaptığını ve bunun insan etkileşiminde nasıl bir fonksiyon gördüğünü öğrenmek istedi.
Bu nedenle iştirakçilerin çevrimiçi bir oyun oynadığı deney düzeneği hazırlandı.
Kelam konusu deney düzeneğinde iştirakçiler, 6 kişilik kümeler halinde 10 çeşit oyun oynadı. Her cinste 10 dolar verilen oyunculara, parayı kendilerine saklama yahut paranın 1,5’la çarpılarak oyuncular ortasında eşit bölündüğü bir küme fonuna yatırma seçeneği sunuldu.
Oyun, bencil ve işbirlikçi davranış ortasında doğal bir tansiyon yaratıyordu. Üstelik kimi durumlarda bilgi alışverişi de kısıtlandı ve iştirakçiler sırf kendi kümelerindeki birkaç oyuncunun seçimlerini görebildi.
Jolly, bu deney düzeneğini “İlham kaynağımız, bir topluluğun üyesiyken öteki toplulukların tüm üyelerinin hareketlerinden etkilendiğiniz lakin onları direkt gözlemleyemediğiniz, gerçek hayattakine misal bir senaryo yaratmaktı” diye açıkladı.
Buradan hareketle araştırmacılar, birtakım oyunlarda bireylerin kendi kümelerindeki öbür bir oyuncuyla özel olarak sohbet edebilmesini sağladı. Bu da oyuncuların, başkalarının davranışları hakkında partnerlerine bilgi aktarmalarına, yani kabaca “dedikodu” yapmalarına imkan tanıyordu.
Deneylerin sonunda oyuncular her bir oyuncuyla oyunu tekrar oynamaya istekli olduklarını söyledi. Araştırmacılara nazaran bu, dedikodunun çeşitli toplumsal fonksiyonları olan “zengin, çok istikametli bir iletişim” olduğunu gösteriyor.
Öte yandan araştırmacıların “işlevli” bulduğu dedikodu çeşidi, kabaca birileri hakkında söylenti yaymaktan farklıydı. Araştırmacılar, temelsiz söylentileri yaymanın bağları güzelleştirmediğini, “sadece yanlışsız cinsten dedikoduların işe yaradığını” belirtti.
Araştırmacıların kelam konusu deneyde ele aldığı çeşit; arkadaşların ve meslektaşların sıklıkla ortak bağlar bulduğu, ittifaklar kurduğu, ferdî bilgi alışverişinde bulunduğu ve fikir birliği oluşturmak için oburlarının davranışlarını tartıştığı bir senaryoydu.
Dedikoduyu “genellikle yanlış anlaşılan karmaşık bir irtibat biçimi” diye niteleyen Jolly, bu tıp dedikodunun tesirini şöyle aktardı:
“Dedikodu faydalı olabilir zira insanların oburlarının tecrübeleriyle öğrenmesine yardımcı olurken, öbür yandan da birbirlerine daha yakın olmalarını sağlar.”
