Arka arda yapılan artırımlarla yurttaşın sırtına kıymetli oranda yük getiren elektrik faturaları, zarardaki özel şirketlerin “pandemi yardımı” altında finansmanını sağlayacak.
EPDK’nin internet sitesinde kamuoyunun görüşlerine sunmak üzere yayımladığı Kapasite Sistemi Yönetmeliği Değişiklik Taslağında, bugüne kadar elektrik alım ve doğalgaz temin garantileriyle devlete elektrik satan lakin ‘garanti’ mühletleri bittiği için hala piyasa kurallarına nazaran çalışmaları gereken elektrik santrallerine yurttaşın cebinden ödeme yapılması öngörülüyor.
‘ARZ GÜVENLİĞİ TEMİNİ’ YANLIŞSIZ DEĞİL
Bahisle ilgili Cumhuriyet‘e değerlendirmede bulunan Elektrik Mühendisleri Odası İdaresi Şurası Üyesi Olgun Sakarya, özel elektrik şirketlerine takviye hedefli bu uygulamanın 2018’den beri devam ettiğini belirtirken “Arz güvenliğinin temini için yapılıyor lakin bu açıdan önemli bir meşakkat yok. Hatta bilakis bizim şu an heyeti gücümüzün yarısı kadar bir kapasite kullanılıyor. 2018 yılında 29 şirket bundan yararlanıyordu, 1.4 milyar tl ödeme yapıldı. 2020 yılında bu 46 şirkete çıktı ve bu yıl ise ödenmesi planlanan para ölçüsü 2.6 milyar tl. EPDK’nin taslağıyla bu kapasite düzeneğine yeni santrallerin ek edilmesinin yolunu açmaya çalışılıyor. Bunlar Hazine garantisiyle kamunun elektrik alım taahhüdü altında 15-16 yıl işletmede çalışıp kamuya elektrik satan yap-işlet-devlet modelli santraller.” bilgisini aktardı.
TALEP YALNIZ SANTRALLERDE Mİ DÜŞTÜ?
Teklife münasebet yapılan “pandemiyle birlikte tüketimde yaşanan düşüşler” konusunda da Sakarya, “Talebin düşmesini yalnızca pandemiyle açıklamak mümkün mü? Ekonomik dertten ötürü ithal girdilerle endüstrinin talebi düştü, tarım bitti. Pandemiyle bunu açıklamak gerçek değil zira bu 2018’den beri süren bir uygulama. Artık YİD’ santralleri buna dahil ederek onlara bir ödeme yapılacak. Yapılan tüm ödemeler sizin benim Ayşe teyzenin Ahmet amcanın faturasına yansıyacak.” diye konuştu.
NEREYE NE ÖDENDİĞİ MEÇHUL!
EPDK’nin ‘torba fatura’ uygulamasına geçtiği 2016’dan beri abonelerin hangi faaliyete kaç TL ödedikleri “meçhul” olduğuna da işaret eden Sakarya, “Dolayısıyla biz de göremiyoruz bunu. Fakat biliyoruz ki kayıp kaçak var, dağıtım sistemi kullanım bedeli var, iletim sistemi kullanım bedeli var, sayaç okuma bedeli var. Bu bedellerden iletim sistemi kullanım bedeli işte buradan şirketlere gidiyor.” dedi.
ÖZELLEŞTİRMENİN FATURASI
Sakarya, “Şirketler lehine bu ayrıcalıklı düzenleme, ekonomik darboğazda olan tüketicilerin, borcunu ödeyemediği için elektriği kesilen abonelerin vazgeçilmez bir gereksinim olan elektrik gücünün artık lüks olduğu günümüzde vatandaşın üzerine önemli bir yük oluşturuyor. Özelleştirme ve özgürleştirme siyasetlerinin bizi getirdiği nokta bu düzenlemelerle birlikte çok açık bir halde ortaya çıkıyor” tabirlerini kullandı.