CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul’da; Türk Ocakları’nın kuruluşunun 110. yılı hasebiyle düzenlenen “Günümüz islam Dünyasında Sorunlar ve Tahlil Yolları Sempozyumu’na katıldı.
Kılıçdaroğlu, burada yaptığı konuşmada, şunları söyledi:
“Günümüz islam Dünyasında Sorunlar ve Tahlil Yolları Sempozyumu’nun birincisi 2016 yılında gerçekleştirilmişti. 2016’da düzenlenen sempozyumda bir konuşma yapmış ve islam dünyasındaki temel meselelerin neler olduğuna dair fikirlerimi ve problemlerin tahliline ait önermelerimi paylaşmıştım. Böylesine kıymetli bir buluşmada, değerli bir isimden alıntı yapmak istiyorum. Bu ismi yadırgamayacağınıza inanıyorum. Alıntı yapacağım kişi Karl Marx. Marx, ‘Filozoflar dünyayı çeşitli biçimlerde yorumlamışlardır. Meğer sorun onu değiştirmektir’ der. Elbette filozof olan, bilim insanı olan sizlersiniz. Lakin bu cümlenin geniş yorumuna atfen şunu söylemeliyim. Sizlerle birlikte biz siyasetçilerin de öncelikli vazifesi; ülkesini, dünyayı daha uyguna ve daha hoşa gerçek değiştirmektir. Elbette bir sorunun teşhisi ve sorunun nedenlerini bilmek değerlidir. Fakat, sorunun nasıl çözüleceğine ait önermelerde bulunmak sorunun teşhis ve nedenlerini tespit etmek kadar kıymetlidir. Şayet sahip olduğumuz bilgiyi, var olan meseleleri ortadan kaldırmaya dönük olarak yorumluyorsak; bir öbür meseleye da kapı aralamış oluruz. Hasebiyle günümüz islam dünyasının sıkıntılarını bilmeli, tartışmalı ve hatta gerçeklikle yüzleşebilmeyiz.
“İSLAM OTORİTERLİĞE MÜSAADE VERMEZ”
Değerli bilim insanları, benden çok daha âlâ biliyorsunuz ki islam hangi münasebet ile olursa olsun adaletsizliğe, eşitsizliğe müsaade vermez. islam hangi münasebet ile olursa olsun kayırmacılığa, denetimsizliğe, otoriterliğe müsaade vermez. Bu bağlamda islam, hangi sistemle yönetildiğimizle değil nasıl yönetildiğimizle ilgilidir. Direkt nasıl yönetilmemiz gerektiğinin karşılığını da kendisi verir. islam açısından kriter adaletle yönetilip yönetilmediğimizdir. islam tüm insanlığa adalet penceresinden bakar ve adalet penceresinden bakmamız gerektiğini bir koşul olarak önümüze koyar. Üstelik islam, adalet kavramını hukuk nosyonu olarak da ele almaz. islam bizden; ömrün her alanında, herkes için geçerli olacak formda adaleti tesis etmemizi ve daima kılmamızı ister.
islam’a nazaran herkes için her alanda tesis edilmemiş adalete, adalet denilemez. islam’ın öngördüğü adalette; lakin, ancak, lakin ile başlayan ve adaleti ve adalet arayışını daraltan, erteleyen, adaletin gücü ve tesirini azaltan cümlelere mazeret ve münasebetlere yer yoktur.
“TEK TAHLİL ADALETTİR”
Bu nedenle bizler islam’ın temel pahalarını savunuyormuş üzere görünerek zenginliği, kayırmacılığı, özgürlüğü, denetimsizliği kendisine bahşeden, gerçek bağlamından kopartılarak sunulan, sabır ve şükür tavsiyeleriyle de milyonlara yoksulluğu, dışlanmayı, baskıyı reva gören anlayışlara karşı ödünsüz bir biçimde adaleti savunmalıyız. Şunu artık hepimiz biliyoruz. Günümüz islam dünyasının temel sorunlarını kaynağı adaletsizliktir. Dolasıyla günümüz islam dünyasının temel sorunlarının tek tahlili de adalettir.
Az evvel de belirttiğim üzere adalet bir hukuk nosyonunun da ötesinde ferdi ve toplumsal hayatımızın tüm alanlarını kapsayan, olmazsa olmaz bir davranış biçimi ve tercih hususudur. Örneğin adaletli olduğunuzda fikir ve tabir özgürlüğünü ödünsüz savunuyorsunuz demektir. Fikir ve söz özgürlüğünün içtihat haline gelmiş üniversal kriterlerini yalnızca kendiniz için değil herkes için kabul etmişsiniz demektir.
“ÜSTELİK ADALETLİ OLDUĞUNUZDA HESAP VEREBİLİR OLMAYI DA KABUL ETMİŞSİNİZ DEMEKTİR”
Üstelik adaletli olduğunuzda hesap verebilir olmayı da kabul etmişsiniz demektir. Konfüçyüs’ün olduğunu inanılan, ‘Adalet kutup yıldızı üzere yerinde durur ve geri kalan her şey onun etrafında döner’ kelamına atfen bir ülkede adalet varsa onun etrafında biliniz ki hukukun üstünlüğü, denetlenebilirlik, hesap verebilirlik, can ve mal güvenliği, şeffaflık, eşitlik, bayan – erkek eşitliği, çocuğun üstün faydası; liyakat, özgürlük, toplumsal devlet, hakça bölüşüm, emeğin üstünlüğü, nitelikli ve kaliteli eğitim, insan ve tabiat hakları vardır. Bir ülkede adalet yoksa yani adaletsizlik varsa; adaletsizliğin etrafında nepotizm, kayırmacılık, eşitsizlik, yoksulluk, yolsuzluk, liyakatsizlik, denetimsizlik, kültürel ve toplumsal yozlaşma, toplumsal huzursuzluk, çarpık kentleşme, niteliksiz eğitim ve bağımlı yargı vardır.
Biliyor ve inanıyoruz ki islam adaleti ve adaletin etrafında dönenleri tesis edenlerden yanadır. Pekala adaleti nasıl tesis edeceğiz? Ya da etmeliyiz? Biliyorsunuz ki Ulu Yaradan Bakara Müddeti 33’üncü ayette aktarıldığı üzere, ‘Ben yer yüzünde akıl ve irade sahibi bir halife yaratacağım’ diye buyurduğunda orada melekler, ‘Orada fesat çıkaracak ve kanlar dökecek birini mi yaratacaksın’ karşılığını verir.
İşte önümüzde duran tercih budur. Müslümanların, insanın akıl ve irade sahibi bir halife olarak yaratıldığı bu dünyada fesat çıkaran ve kan dökenlerden olma lüksü yoktur. Müslümanlar için akıllarını kullanmak ilahi ve beşeri bir kaidedir. Üstelik aklımızı kullanmadığımız vakit başımıza gelecekleri Yaradan’ın bizlere söylediğini unutmayalım.
“KADINLARA DA YER VERMENİZİ KIYMETLİ İSTİRHAM EDİYORUM”
Konuşmamın son kısmında de dostça bir tenkide vakit ayırmak istiyorum. Konuşmacı listesine baktığımda, neredeyse hiç bayan akademisyen, araştırmacı görmedim. Bir, iki isim dışında erkek yüklü bir liste ile karşı karşıyayız. Halbuki Türkiye ilahiyat birikiminde bayanlar vardır. Bugün de pek çok ilahiyat fakültemizde ya da üniversitelerimizin başka kısmında sempozyumun konusun kapsamında çalışma yürüten yüzlerce bayan akademisyenimiz var. Günümüz islam dünyasının sorunlarını bayanlar olmadan konuşamayız. Konuşmamalıyız. Bayanlar olmadan tahlil yolları da bulamayız. Bir sonraki sempozyumda ve düzenleyicisi olduğunuz öteki toplantılarda bayanlara da yer vermenizi ve hatta bayan bilim insanlarını bu tıp toplantıların düzenleme konseylerine almanızı da kıymetle istirham ediyorum. Bu sözlerimi dostça bir tenkit olarak kabul ediniz.
Bireysel, toplumsal ve ülkeler seviyesindeki dertlerimizle; yardımlaşma, dayanışma ve birlikte ve barış içinde yaşama irademizin daha da çoğalması umuduyla bu memleketler arası sempozyuma emeği geçenleri kutluyor, düzenleme konseyini tebrik ediyorum. Önereceğiniz tahlil yollarının uygulanması için, ülkemiz ismine gereğini yapacağımızı bilmenizi istiyorum”
