Uzun ve sağlıklı hayatın sırrı, gerçek, istikrarlı, kaliteli beslenme ve nizamlı bir ömür üslubundan geçiyor. Vakit zaman uzmanların birebir mevzuda farklı fikirler beyan etmesi, aklımızda neyi-ne zaman-nasıl yapmalı, nelerle beslenip nelerden uzak durmalı, neleri alışkanlık haline getirmeli, nelerden vazgeçmeli üzere bahislerde soru işaretleri bırakıyor.
Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Muhammed Keskin, fikir ayrılıklarına yer bırakmadan sağlıklı ve uzun bir ömür için ispata dayalı 10 öneriyi paylaştı.
1. Şekerli içeceklerden uzak durun.
Meyve suları, kola, soğuk çaylar ve aromalı maden suları üzere şekerli içeceklerin bedenimize girebilecek en ziyanlı besinlerden biri olduğunu söyleyen Keskin, bedenimizin katı yiyeceklerden gelen kalorileri kullanmak için birtakım düzeneklere sahip olsa da, şekerli içeceklerin kalorisini kullanmak ve bedende bu kalorilere rol vermekteki muvaffakiyetinin yetersiz olduğunu, bu nedenle de bir bardak kola içtiğimizde aldığımız gücün tıpkı kalorideki yemekten aldığımız güce nazaran bedene vereceği yük ve maliyetin daha fazla olduğunu belirtiyor. Şekerli içeceklerin, obezite, tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve öbür birçok sıhhat sorunuyla güçlü bir halde bağlı olduğunun altını da kıymetle çiziyor.
Keskin, “Bazı meyve sularının, bazen birebir ölçüde şeker içerdiklerinden neredeyse kola kadar makus olabileceğini unutmayın. İçeriğinde çokça reklamı yapılan ama az ölçüde bulunan antioksidanlar, şekerin ziyanlı tesirlerini ortadan kaldırmaz” diyor.
2. İşlenmiş atıştırmalıklardan kaçının, bunun yerine gerçek yiyecekler yiyin.
İşlenmiş atıştırmalıkların inanılmaz derecede sıhhatsiz olduğunu, bu yiyeceklerin zevk merkezlerimizi tetiklemek için tasarlanmış olup beynimizi çok yemeye teşvik ettiğini söyleyen Doç. Dr. Muhammed Keskin, “Bu besinler genel manada lif, protein ve mikro besinler bakımından düşüktürler fakat ek şeker ve rafine tahıllar üzere sıhhatsiz içerikler bakımından yüksektirler. Bu nedenle, çoğunlukla boş kalori yüküne neden olurlar” diyor.
3. Günde uygun ölçüdeki kahve tüketmekten korkmayın.
Kahveseverleri sevindirecek olan bir bilgi veren Keskin, “Kahve çok sağlıklı içecektir. Lakin önerdiğimiz kahve çeşidi filtre kahve yahut Türk kahvesidir. Antioksidan bakımından zengindir ve araştırmalar sistemli filtre kahve tüketiminin ömrümüzü uzattığını göstermektedir” diyor. Günlük kafein ölçüsünün 300 mg olarak önerdiklerini söyleyen Keskin, kahvenin ayrıyeten Tip 2 diyabet, Parkinson ve Alzheimer hastalıklarına ve öbür birçok hastalığa yakalanma riskini azalttığı bilgisini ekliyor.
4. Yağlı balık ve yumurta tüketin.
Balığın yüksek kaliteli protein ve sağlıklı yağ için kusursuz bir kaynak olduğunu belirten Keskin, bunun bilhassa omega-3 yağ asitleri ve başka çeşitli besinler ile yüklü somon üzere yağlı balıklar için geçerli olduğunu söylüyor. Birebir vakitte araştırmaların, bol ölçüde balık tüketen bireylerin kalp hastalığı, bunama ve depresyon üzere çeşitli rahatsızlıklara yakalanma riskinin daha düşük olduğunu gösterdiği bilgisini ekliyor.
Yumurta ile ilgili olarak da Keskin, “Bütün yumurtalar o kadar besleyicidir ki çoklukla “doğanın multivitamini” olarak isimlendirilirler. Araştırmalar, yumurtanın kan kolesterolü üzerinde hiçbir tesiri olmadığını gösteriyor. Ek olarak, 263.938 bireyde yapılan büyük bir incelemede, yumurta alımının kalp hastalığı riski ile hiçbir münasebeti olmadığı bulundu. Yumurta, gezegenin en besleyici besinlerden biri. Bilhassa, yumurta sarısı neredeyse tüm sağlıklı bileşikleri içeriyor” diyor.
5. Gereğince uyuyun.
“Yeterince kaliteli uyku almanın kıymeti büyüktür. Makus uyku, insülin direncini artırır, iştah hormonlarınızı bozar ve fizikî ve zihinsel performansınızı azaltır” diyen Keskin, “ Zayıf uyku, kilo alımı ve obezite için en güçlü ferdî risk faktörlerinden biridir. Çalışmalarda yetersiz uykunun çocuklarda yüzde 89, yetişkinlerde yüzde 55 oranında artmış obezite riskine neden olduğu gösteriliyor” diye ekleyerek uykunun hayat kalitemizi arttırmakta büyük kıymet taşıdığının altını çiziyor.
6. Bilhassa yemeklerden evvel biraz su için.
Gereğince su içmenin birçok yararı olduğunu hepimiz biliyoruz. Şaşırtan bir halde, yaktığınız kalori ölçüsünü da arttırma özelliği olan su, yapılan çalışmalarda metabolizmanın 1–1,5 saat içinde yüzde 24–30 oranında hızlanabileceğinin görüldüğünü söyleyen Keskin, “Su içmek için en uygun vakit yemeklerden öncedir. Çalışmalar, her yemekten 30 dakika evvel 500 ml su içmenin kilo kaybını yüzde 44 artırdığını göstermektedir” diyor.
7. Uyumadan evvel parlak ışıklardan kaçının.
Akşamları parlak ışıklara maruz kaldığımızda uyku hormonu melatonin üretimimizin bozulduğuna dikkat çeken Keskin, “Çözüm olarak, akşam mavi ışığın gözlerinize girmesini engelleyen mavi ışık filtreli gözlük kullanmaktır. Bu, melatoninin büsbütün karanlıkmış üzere üretilmesini sağlayarak daha düzgün uyumanıza yardımcı olur” diyor.
8. Zerzevat ve meyve yiyin. Baharatlara diyetinizde yer verin.
“Sebzeler ve meyveler prebiyotik lif, vitaminler, mineraller ve kimileri güçlü biyolojik tesirlere sahip birçok antioksidan ile yüklüdür. Araştırmalar, bol ölçüde zerzevat ve meyveyle beslenen insanların daha uzun yaşadığını ve kalp hastalığı, tip 2 diyabet, obezite ve öbür hastalıklara yakalanma riskinin daha düşük olduğunu gösteriyor” diyen Keskin, “İnanılmaz derecede sağlıklı birçok bitki ve baharat var. Örneğin, zencefil ve zerdeçalın güçlü antienflamatuvar ve antioksidan tesirleri vardır. Hasebiyle diyetinize mümkün olduğunca çok bitki ve baharat eklemeye çalışmalısınız” diye ekliyor.
9. Antrenman yapın.
Kardiyo olarak da isimlendirilen aerobik antrenman yapmak, zihinsel ve fizikî sıhhatimiz için yapabileceğimiz en âlâ şeylerden biri olduğunu söyleyen Keskin, “Egzersiz, bilhassa organlarımızın etrafında oluşan ziyanlı yağ tipi olan göbek yağını azaltmada tesirlidir. Azaltılmış göbek yağı metabolik sıhhatimizin temellerinden biri. Tartı kaldırmak ise kaslarımızı güçlendirmek ve beden kompozisyonumuzu geliştirmek için yapabileceğimiz en güzel şey diyebiliriz. Ayrıyeten, insülin hassaslığının artması da dahil olmak üzere metabolik sağlığımızda büyük düzgünleşme sağlar” diyor.
10. Bağlarınıza âlâ bakın.
Toplumsal bağların yalnızca zihinsel sıhhatimiz için değil, tıpkı vakitte fizikî sıhhatimiz için de inanılmaz derecede değerli olduğunu belirten Keskin, “Araştırmalar, yakın arkadaşları ve ailesi olan bireylerin, olmayanlara nazaran daha sağlıklı ve daha uzun yaşadığını gösteriyor. Aile ve arkadaşlık bağlantıları de uzun hayatın sırlarından biri diyebiliriz” diye ekliyor.
